Inwentaryzacja malarstwa ściennego średniowiecznego i nowożytnego na Mazowszu
NPRH nr 11H 13 0065 82.
Projekt badawczy NPRH nr 11H 13 0065 82.
„Inwentaryzacja malarstwa ściennego średniowiecznego i nowożytnego na Mazowszu”
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Wydział Nauk Historycznych i Społecznych, ul. Dewajtis 5, 01-815 Warszawa
Syntetyczny opis uzyskanych wyników, osiągnięcia naukowe i zastosowania praktyczne
Celem zgłoszonego projektu było wykonanie inwentaryzacji malarstwa ściennego na terenie Mazowsza z okresu średniowiecza i nowożytności. Inwentaryzacja objęła malarstwo ścienne znajdujące się w budowlach sakralnych, jak i w budynkach świeckich od czasów najdawniejszych do końca XVIII wieku.
W wyniku projektu wykonano inwentaryzację malarstwa ściennego z okresu średniowiecza i nowożytności na terenie Mazowsza oraz przygotowano tekst katalogu malarstwa ściennego na Mazowszu (autorzy: Jakub Lewicki, Michał Wardzyński,Małgorzata Korpała) i złożono go do druku. Katalog zostanie wydany przez Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Było to podstawowym celem projektu. W ramach katalogu wykonano opisy i analizy zabytków malarstwa oraz wykonano dokładną inwentaryzację fotograficzną inwentaryzowanych zabytków (blisko 7 tysięcy fotografii).
Ponadto opublikowano 29 artykułów i rozdziałów w monografiach naukowych będących efektem badań prowadzonych podczas inwentaryzacji malarstwa, co było dodatkowym efektem realizacji projektu. Wygłoszono także 16 referatów naukowych, co także było dodatkowym efektem realizacji projektu.
Katalog będzie podstawowym materiałem do dalszych badań nad malarstwem ściennym z okresu średniowiecza i nowożytności na Mazowszu.
Lista miejscowości objętym katalogiem malarstwa średniowiecznego i nowożytnego
na terenie obecnego woj. mazowieckiego:
BELSK DUŻY, powiat grójecki, kościół parafialny, polichromia wnętrza
BROCHÓW, powiat sochaczewski, kościół parafialny, relikty oryginalnej polichromii wnętrza
BROK, powiat ostrowski, kościół parafialny, polichromia sklepień
CIEKSYN, powiat nowodworski, kościół parafialny, prezbiterium, scena figuralna
CHLEWISKA, powiat radomski, kościół parafialny, polichromia późnogotycko-renesansowa detali kamieniarskich
CZERWIŃSK NAD WISŁĄ , powiat płoński:
– dawny kościół opacki kanoników regularnych laterańskich, relikty oryginalnej polichromii absydy prezbiterium, kaplic bocznych Krzyża Św. i św. Augustyna, zakrystii
– klasztor kanoników regularnych laterańskich, polichromia kaplicy konwentualnej
GĄSIOROWO,powiat pułtuski, kościół parafialny, zacheuszki, obramienia ołtarzy
GOŹLIN-MARIAŃSKIE PORZECZE powiat garwoliński, kościół parafialny, polichromia wnętrza
GRODZISK MAZOWIECKI-JORDANOWICE, powiat grodziski, dwór, polichromia gabinetu
GRÓDEK, powiat radomski, kościół parafialny pw. Trójcy Św., nawa, polichromia późnorenesansowa
IŁŻA, powiat iłżecki, kościół parafialny, polichromia wnętrza kaplicy bocznej Szyszkowskich, fragment polichromii w arkadzie międzynawowej
JABŁONNA, powiat legionowski, pałac, polichromia sala terrena, Sala Mauretańska, oficyna – pawilon królewski, polichromie klatki schodowej i gabinetu
KOBYŁKA, powiat wołomiński, kościół parafialny jezuitów, polichromia wnętrza oraz elewacji bocznych i zewnętrznej kaplicy Ukrzyżowania
KRASNE, powiat przasnyski, kościół parafialny, zespół iluzjonistycznych ołtarzy i odkrywki polichromii wnętrza
KURDWANÓW, powiat sochaczewski, kościół par. pw. Przemienienia Pańskiego, polichromia wnętrza
LUBERADZ, powiat ciechanowski, pałac, wystrój malarski
ŁĘCZESZYCE, powiat grójecki, kościół paulinów, zespół iluzjonistycznych ołtarzy bocznych i polichromia kaplicy bocznej
MALUŻYN, powiat ciechanowski, kościół parafialny, polichromia belki więźby dachowej
MAŁA WIEŚ, powiat grójecki, pałac, polichromie wnętrz reprezentacyjnych parteru i piano nobile
MICHAŁOWICE, powiat grójecki, kościół parafialny, polichromia wnętrza
NOWA SUCHA, powiat węgrowski, Dwór Cieszkowskich, zespół supraport w salonie, stropy i supraporty w dwóch gabinetach
ODECHÓW, powiat radomski, kościół parafialny, belka tęczowa
Ostrołęka, powiat Ostrołęka, kościół bernardynów, relikty oryginalnej polichromii wnętrza, zespół stacji drogi krzyżowej w krużganku dziedzińca pielgrzymkowego
OTWOCK WIELKI, powiat otwocki, willa podmiejska Bielińskich, zespół polichromii w trzech pokojach apartamentu paradnego: antykamery, kamery i gabinetu
PAPROTNIA, powiat siedlecki, kościół parafialny pw. św. Bartłomieja, epitafium na elewacji ściany wschodniej prezbiterium
PIECZYSKA, powiat grójecki, kościół parafialny, relikty oryginalnej polichromii prezbiterium
PIASECZNO powiat piaseczyński, kościół parafialny pw. Wszystkich Świętych (ob. św. Anny), polichromia wnęk w prezbiterium
PŁOCK, powiat płocki, kanonia, relikty oryginalnej polichromii wnętrz
Pułtusk, powiat pułtuski:
– kolegiata, polichromia sklepienia i ścian bocznych oraz wnętrza kaplicy biskupa Jędrzeja Noskowskiego
– kościół cmentarny św. Krzyża, relikty polichromii prezbiterium i kaplic bocznych
– zamek biskupów płockich, kaplica i sala jadalna, relikty oryginalnej polichromii sklepienia
RADOM, powiat Radom, klasztor bernardynów, relikty oryginalnej polichromii prezbiterium i zakrystii
RADZYMIN, powiat płoński, kościół parafialny, prezbiterium i łuk tęczowy, polichromia
RUSINÓW, powiat opoczyński, pałac Dembińskich, Sala asamblowa i pokoje, na piętrze
Rybienko Stare, powiat wyszkowski, pałac, polichromia wnętrz reprezentacyjnych
SARBIEWO, powiat płoński, kościół parafialny, zacheuszki, polichromia renesansowa (dwufazowa)
SIECIECHÓW, powiat kozienicki:
– kościół parafialny, polichromia wnętrza
– kościół opacki benedyktynów, polichromia wnętrza
SIERPC, powiat sierpecki, kościół szpitalny, powiat płocki, relikty oryginalnych polichromii wnętrza
SKUŁY, powiat grodziski, kościół parafialny, iluzjonistyczny ołtarz główny, relikty polichromii prezbiterium
SMOGORZÓW, powiat przysuski, kościół parafialny, polichromia wnętrza
Stary Grudek, powiat zwoleński, kościół parafialny, polichromia pierwotnej części nawy
SOLEC NAD WISŁĄ, powiat lipski, kościół parafialny pw. Wniebowzięcia Najśw. Marii Panny, elewacja zachodnia, wnęka
STRZEGOCIN, powiat pułtuski, kościół bernardynów, polichromia wnętrza
SZYDŁOWIEC, powiat szydłowiecki:
– kościół parafialny, polichromie ścian bocznych i stropu nawy
– zamek Szydłowieckich/Radziwiłłów: polichromie krańców i stropów belkowych oraz ścian pokoi reprezentacyjnych 1. piętra
WARKA powiat grójecki:
– kościół franciszkanów, polichromia wnętrza kaplicy bocznej
– kościół parafialny, odkrywki polichromii ścian nawy głównej
Warszawa, powiat Warszawa:
– kościół bernardynów św. Anny, polichromia wnętrza i kaplicy bocznej bł. Ładysława z Gielniowa oraz kruchty i północnego ramienia krużganka
– kościół franciszkanów konwentualnych, odkrywka zacheuszka
– kościół karmelitów bosych Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny i św. Józefa Oblubieńca (seminaryjny), pola fryzu belkowania w prezbiterium, relikty oryginalnej polichromii ściany ołtarzowej
– klasztor karmelitów bosych, refektarz, relikty oryginalnej polichromii
– klasztor karmelitanek bosych, polichromie dawnych wnętrz matki przełożonej i kapitularza / kaplicy domowej
– kościół parafialny Nawiedzenia N.M.P., relikty oryginalnej polichromii przy łuku tęczowym
– Zamek Królewski: polichromie Gabinetu Monarchów Europejskich
– kamienice przy Starym Rynku, strona Dekerta (północna): nr 20 (Winklerowska-fresk w sieni), (Kleindpoldowska-stropy), (Gagatkiewicza-fresk w sieni), relikty oryginalnych polichromii w partii przyziemia i parteru, polichromie stropów
– Warszawa-Bielany, kościół kamedułów, zakrystia, polichromia sklepienia
– Warszawa-Czerniaków:
– kościół bernardynów, polichromie sklepień i ścian wnętrza
– klasztor bernardynów, polichromie sklepień zakrystii i kapitularza
– Warszawa-Łazienki:
– pałac na Wodzie, polichromie sal reprezentacyjnych: Białej (asamblowej) i Salomona
– pałac Myślewicki, polichromie sal i pokoi parteru i 1. piętra
– Biały Domek, polichromie sal i pokoi parteru: Białego, Chińskiego, sypialni i altany, oraz pokoi 1. piętra
– Stara Oranżeria-Teatr Stanisławowski: polichromie wnętrz
– Warszawa-Natolin, pałac, polichromia sklepienia salonu zewnętrznego
– Warszawa-Wilanów, pałac, polichromie reprezentacyjnych wnętrz parteru i 1. piętra (mezzanina) w korpusie głównym, obu galeriach i skrzydle północnym
WĘGRÓW, powiat węgrowski:
– kościół parafialny, zespół iluzjonistycznych ołtarzy
– kościół franciszkanów-reformatów, polichromia kopuły i kopułowych sklepień kaplic bocznych, krużganki i klatka schodowa w klasztorze
WIENIAWA, powiat radomski, kościół parafialny pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej, prezbiterium, zespół wczesnonowożytnych zacheuszków i polichromia
WOLANÓW, powiat radomski, obecnie Muzeum Wsi Radomskiej, dawny kościół parafialny pw. św.św. Doroty i Jana Ewangelisty, polichromia późnobarokowa wnętrza
WRZOS, powiat radomski, kościół parafialny pw. św. Wawrzyńca, prezbiterium i nawa, zespół późnogotyckich zworników i wsporników z dekoracją heraldyczną i figuralną
WYSOKIE KOŁO, powiat radomski, kościół dominikanów, relikty oryginalnej polichromii filarów międzynawowych i ścian naw bocznych
Wyszogród, powiat płocki, kościół franciszkanów konwentualnych, relikty oryginalnej polichromii prezbiterium
ZAKROCZYM, powiat płoński, kościół konwentualny pw. św. Wawrzyńca, fragmenty polichromii w prezbiterium
ZWOLEŃ, powiat zwoleński, kościół parafialny, polichromie pary kaplic bocznych
Lista miejscowości położonych na obszarze historycznego Mazowsza, obecnie poza woj. mazowieckim:
ARKADIA, powiat łowicki – woj. łódzkie, pawilon Świątyni Diany, Westybul, Gabinet Egipski i Świątynia, plafon oraz polichromie sklepień i ścian
BOGUSZYCE, powiat rawsko-mazowiecki – woj. łódzkie, kościół parafialny, polichromia wnętrza
CZERNIEWICE, powiat Tomaszów Mazowiecki – woj. łódzkie, kościół parafialny Św. Andrzeja Apostoła, malatura wnętrza
DOMANIEWICE, powiat Łowicz – woj. łódzkie, Kaplica Pielgrzymkowa Narodzenia Pańskiego, fragment polichromii
JEŻÓW, powiat Brzeziny – woj. łódzkie, kościół parafialny pw. św. Andrzeja Apostoła, polichromia belki tęczowej
KRZEMIENICA powiat Tomaszów Mazowiecki – woj. łódzkie, kościół par. pw. św. Jakuba Apostoła, panel drewniany
ŁOWICZ, powiat Łowicz – woj. łódzkie:
– kolegiata prymasowska, polichromie kaplic bocznych św. Anny i Najświętszego Sakramentu, zewnętrzna kaplica Ogrojca
– seminarium duchowne misjonarzy, kaplica św. Karola Boromeusza, polichromia sklepienia i ścian ołtarzowej i chórowej
– kościół pijarów, polichromie prezbiterium i kaplic bocznych
NIEBORÓW, powiat łowicki – województwo łódzkie, pałac Ogińskich / Radziwiłłów, polichromie wnętrz reprezentacyjnych 1. piętra
NIEDŹWIADNA, powiat grajewski – woj. podlaskie, kościół parafialny pw. św. Stanisława, relikty polichromii wnętrza
SKIERNIEWICE, powiat Skierniewice – woj. łódzkie, kościół parafialny, relikty polichromii wnętrza i kazalnicy
WĄSOSZ, powiat grajewski – woj. podlaskie kościół karmelitów trzewiczkowych, relikty oryginalnej polichromii na elewacji południowej
ZAMBRÓW, powiat zambrowski – woj. podlaskie, kaplica cmentarna-kostnica, polichromia wnętrza
Lista miejscowości położonych na historycznym Mazowszu, niezachowane:
PUSZCZA MARIAŃSKA, powiat grodziski, kościół parafialny marianów, polichromia wnętrza i para iluzjonistycznych nastaw bocznych
RUSINÓW, powiat przysuski, pałac, relikty oryginalnej polichromii wnętrz reprezentacyjnych
Szczuczyn, powiat grajewski – woj. podlaskie, kościół pijarów, polichromie prezbiterium i zakrystii
Warszawa, powiat Warszawa:
– kolegiata (katedra), polichromie kopuły i ścian tarczowych kaplicy bocznej Arcybractwa Literackiego
– kościół augustianów św. Marka, polichromia ścian
– kościół franciszkanów-reformatów św. Antoniego, polichromie w polach sklepienia prezbiterium i pary bocznych kaplic-mauzoleów
– kościół paulinów Ducha Św., polichromia kopuły w prezbiterium, polichromia wnętrza kaplicy Matki Boskiej Częstochowskiej
– kościół pijarów Matki Boskiej Łaskawej, polichromie pary kaplic prezbiterialnych
– kościół sakramentek św. Kazimierza, polichromie podniebia i kwater ścian bocznych kopuły
– Zamek Królewski: rekonstrukcja polichromii stropów: Pokoju Marmurowego i plafonu Sali Asamblowej, rekonstrukcje polichromii dawnej Sali Poselskiej w Domu Wielkim i Sali Senatorskiej w skrzydle zachodnim
– Pałac pod Blachą: rekonstrukcje polichromii w pokojach w skrzydle północnym
– ŻELISZEW PODKOŚCIELNY, powiat siedlecki, pałac, polichromie wnętrz reprezentacyjnych